κόσμος των μανιταριών

Οι μανιταρόφιλοι Aνατολικής Mακεδονίας και Θράκης διοργανώσαν την 5η πανελλήνια φθινοπωρινή συνάντηση μανιταρόφιλων,pierregiatzo.blogspot.gr εκδήλωση που έλαβε μέρος  στις 29, 30 και 31 Οκτωβρίου 2010 (Παρασκευή-Κυριακή) στην ευρύτερη περιοχή του Λειβαδίτη Ξάνθης, με επίκεντρο το Δασικό Χωριό "Ερύμανθος" (51 χλμ. από Ξάνθη, 9 χλμ. από Λειβαδίτη), υπό την αιγίδα και την ευγενική υποστήριξη του Δήμου Σταυρούπολης.

Σκοπός της εκδήλωσης ήταν να δώσει την ευκαιρία σε ανθρώπους που αγαπούν τα μανιτάρια και τη φύση, αλλά και σε όσους θα ήθελαν να μάθουν για τον παράξενο και μυστηριώδη κόσμο των μανιταριών, να τα γνωρίσουν στον φυσικό τους χώρο υπό την καθοδήγηση ανθρώπων με γνώση και εμπειρία του αντικειμένου.

Τα μανιτάρια χαρακτηρίζονται από την απότομη ανάπτυξη και εμφάνισή τους, εξ ού και η έκφραση "φύτρωσε σαν μανιτάρι". Η οικολογία τους περιλαμβάνει πολλούς και διαφορετικούς βιότοπους, από τις δασωμένες πλαγιές και τα ρέματα των βουνών, τα ορεινά και ημιορεινά λιβάδια μέχρι και τις χορταριασμένες και υγρές μεριές μέσα σε πόλεις ή και τις αυλές των σπιτιών. Μπορούν να είναι εξαιρετικά βραχύβια ή και πολυετή. Στην πλειοψηφία τους, βγαίνουν το φθινόπωρο, όταν λόγω των βροχών ευνοείται από τις συνθήκες υγρασίας η καρποφορία τους. Καρποφορίες υπάρχουν και την άνοιξη, αλλά και όλο το χρόνο.

Οι Έλληνες δεν φημίζονται για τη μυκοφιλία τους. Οι Γάλλοι, οι Ιταλοί αλλά και οι Βαλκάνιοι είναι παραδείγματα μανιταρόφιλων εθνών. Η ελληνική αγορά τροφοδοτείται κυρίως από τα καλλιεργημένα λευκά (Agaricus bisporus) και τα πλευρότους (Pleurotus ostreatus) καθώς και, σπανιότερα, άγρια μανιτάρια σε αποξηραμένη συνήθως μορφή.

Μανιτάρια, αμανίτες, μύκητες, «καλογεράκια», «παιδιά της βροχής» – ίσως η πιο αλλόκοτη, η πιο «alien» κατηγορία ζωής αυτού του πλανήτη. Ευδοκιμεί στις αρχές της άνοιξης και του φθινοπώρου και συντροφεύει τον άνθρωπο από πολύ παλιά ως έδεσμα, φάρμακο, αλλά και «διάμεσο». Κάποιοι, μάλιστα, πιστεύουν ότι του άνοιξε κυριολεκτικά τα μάτια!

«Η γη βρυχιόταν από το μυκηθμό των μανιταριών...» Αριστέως, «Περσεύς»
«Αν η φύση είχε κάποιο απόβλητο, κάποιον καταραμένο γιο, αυτός είναι το μανιτάρι...» Έμιλι Ντίκινσον.

«Go ask, Alice...» 

Ως γνωστόν, οι απίστευτες περιπέτειες της Αλίκης άρχισαν αφότου δοκίμασε κάποιο μανιτάρι που την έκανε στην αρχή γίγαντα, ύστερα πάλι τοσοδούλα. Υπάρχουν πάνω από 100.000 είδη μανιταριών, από τα οποία τα 10.000 παράγουν σαρκώδη στελέχη – 2.500 από αυτά φύονται και στην Ελλάδα. Οι αλλόκοτοι αυτοί οργανισμοί, που εμφανίστηκαν κάπου 400 εκατ. χρόνια πριν, δεν είναι μήτε ζώα μήτε φυτά (άλλη μία αιτία της φήμης τους ως «διάμεσων»). Ευδοκιμούν σε υγρά, σκιώδη μέρη. Άλλοτε δημιουργούν αρμονικές σχέσεις συμβίωσης και αλληλοβοήθειας (μυκόριζα), άλλοτε παρασιτούν σε ζωντανά ή ετοιμοθάνατα δέντρα και φυτά και άλλοτε, πάλι, είναι σαπρόφυτα που τρέφονται από νεκρή οργανική ύλη, προωθώντας τη φυσική ανακύκλωση. Στην επιφάνεια του εδάφους ξεπροβάλλει ουσιαστικά το σώμα, το όργανο όπου αναπτύσσονται οι σπόροι. Το κυρίως μέρος του μανιταριού είναι υπόγειο και σχεδόν πάντα αθέατο, όπως και η δράση των ψυχοτρόπων ξαδέλφων του.

Αν καταναλώσεις άγρια μανιτάρια, έχεις τρεις προοπτικές: α) Να απολαύσεις μία ντελικατέσεν λιχουδιά (σλουρπ!), β) να βρεθείς στο νοσοκομείο ή ακόμα... παραπέρα (τα περισσότερα είδη είναι δηλητηριώδη) και γ) να ανοίξεις ένα παράθυρο σε μιαν άλλη διάσταση, να «δεις» τον ίδιο τον Θεό αν είσαι κομμάτι αλαφροΐσκιωτος. Ο λόγος για τα ψυχοτρόπα μανιτάρια, όπως είναι το κοινότατο Αmanita muscaria ή «ζουρλομανίταρο», που δοκίμασε η Αλίκη ταξιδεύοντας στη Χώρα των Θαυμάτων, ή ο μύκητας που θρυλείται ότι κοινωνούσαν στα Ελευσίνια Μυστήρια…

«Ένα θαυμαστό ταξίδι.» 
 

Κάθε μαγικό μανιτάρι έχει το δικό του «τριπ». Κοινές, όμως, στους περισσότερους χρήστες καταστάσεις είναι η αίσθηση της αμεσότητας, της απόλυτης ταύτισης με το φυσικό περιβάλλον, της ενότητας με το Όλο. Πολλοί νιώθουν να ξαναγίνονται παιδιά και να μεταφέρονται σε μια ονειρική χώρα όπου ζουν νάνοι, ξωτικά και νεράιδες – είναι πολύ πιθανό οι σχετικοί λαϊκοί μύθοι και δοξασίες της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης να οφείλονται σε τέτοιες ακριβώς εμπειρίες. Είναι, λέτε, τυχαίο το πόσο συχνά απαντώνται μανιτάρια σε εικονογραφημένα παιδικά αναγνώσματα; Ή μήπως δεν έχετε προσέξει ότι τα αξιαγάπητα Στρουμφάκια κατοικούν σε μανιταρόσπιτα;

Εννοείται πως η εμπειρία δεν συστήνεται σε κανένα άτομο, ενώ η κατανάλωση είναι επικίνδυνη τόσο για το συκώτι όσο και για τα «φρένα» σου. Η κατοχή και χρήση αποξηραμένων ψυχοτρόπων μανιταριών διώκεται ποινικά, όχι όμως η συλλογή και κατανάλωση φρέσκων, εφόσον μια τέτοια απαγόρευση είναι πρακτικά ανεφάρμοστη.

«Αμανίτες στον «Δρόμο για την Ελευσίνα», το Μεξικό, το Γούντστοκ! »

 
Έτρωγαν μαγικά μανιτάρια οι αρχαίοι Έλληνες; Ελάχιστες είναι οι μαρτυρίες – όμως, ερευνητές, όπως οι Ρίτσαρντ Σουλτς, Γκόρντον και Βαλεντίνα Γουάσον (τους οποίους μύησε στην ψιλοκυβίνη στα 50s η θρυλική μεξικάνα σαμάνα Μαρία Σαμπίνα), ο συγγραφέας Άλντους Χάξλεϊ, ο ποιητής Ρόμπερτ Γκρέιβς και άλλοι, υποστήριξαν ότι υπήρχε μια σχετική κουλτούρα που προσομοίαζε με την αντίστοιχη της Λατινικής Αμερικής. Κατά τους Γουάσον, Άλμπερτ Χόφμαν και Καρλ Ρακ, ο κυκεώνας –το «μαγικό φίλτρο» που άνοιγε τις «πύλες της ενόρασης» στους χρήστες του– περιείχε ψιλοκυβίνη από το μύκητα Claviceps purpurea που φυτρώνει σε στάχυα σταριού, του ιερού φυτού της θεάς Δήμητρας («Ο δρόμος για την Ελευσίνα», 1978). Οι εγχάρακτες παραστάσεις που παραθέτουν, όπως το ανάγλυφο της Φαρσάλου (470 π.Χ.), η τεφροδόχος του Lovatelli ή τα μανιταρόσχημα επιτύμβια μνημεία της Βιθυνίας, αν μή τι άλλο, μας κάνουν να το υποθέτουμε. Ο Γκρέιβς πιστεύει ότι το συγκεκριμένο ήταν μανιτάρι της οικογένειας Panaeolus, ενώ ο Χόφμαν θεωρεί ότι η ίδια η ετυμολογία της πόλης των Μυκηνών παραπέμπει σε ψυχοτρόπο μύκητα!

Πολύ πριν χρησιμοποιηθούν μαζικά ως ευφορική ουσία από ανήσυχους εφήβους και φτάσουν να πουλιούνται αποξηραμένα μέσα σε γεμιστή σοκολάτα στο Άμστερνταμ τα ψυχοτρόπα μανιτάρια υπήρξαν μέσο μύησης και μέθεξης. Ήδη τον 16ο αιώνα στην Κεντρική Αμερική καθολικοί μοναχοί καταγράφουν μια παράξενη λατρεία του αμανίτη σε κάποιες ινδιάνικες φυλές, που μάλιστα του απέδιδαν προφητικές ιδιότητες. Μανιταρόσχημα εδώλια, ταφικά μνημεία και ανάγλυφες παραστάσεις θεοτήτων και τελετών που διασώθηκαν από τους Αζτέκους την επιβεβαιώνουν. Επίκεντρο της λατρείας ήταν ο θεός Τλάλοκ, που ο Γκρέιβς ταυτίζει με τον Διόνυσο. Αρχαιολογικά ευρήματα συνηγορούν στην τελετουργική χρήση μαγικών μανιταριών από το ιερατείο στη φαραωνική Αίγυπτο, τους ευρωπαίους δρυΐδες, τους σαμάνους της Σιβηρίας και της Β. Αμερικής, τους ινδούς βραχμάνους. Οι Βέδες (2000 π.Χ.) υμνούν το ιερό φυτό soma, την «τροφή των θεών», η περιγραφή του οποίου «φωτογραφίζει» τον αμανίτη. Απομεινάρι τέτοιων αρχαίων λατρειών είναι, κατά τον Καρλ Ρακ, οι μανιταρόσχημες πύλες στις χριστιανικές εκκλησίες ρωμανικού ρυθμού. Η γνωστή «για τη γλυκύτητα και τη μειλιχιότητά της» αγία Αικατερίνη της Γένοβας έτρωγε μανιτάρια, κατά τον βιογράφο της. Το αυτό πιθανολογείται πως έκανε ο άγιος Συμεών ο «διά Χριστόν σαλός», ίσως και άλλοι «φευγάτοι» ασκητές. Ενδιαφέρουσα είναι, πάλι, η αναφορά του Μπράιαν Πάλμερ στις «Κουλτούρες της νύχτας» για τη μεθυστική επίδραση του πολυκαιρισμένου ζυμωτού ψωμιού στους ευρωπαίους χωρικούς του Μεσαίωνα, που οφειλόταν στη δράση του μύκητα του σίτου – έτσι καθιερώθηκε η προσωνυμία «γλυκό ψωμί», γράφει.

Κι αν, τελικά, στα μαγικά μανιτάρια οφείλουμε τον ίδιο τον πολιτισμό μας; Οι Άλαν Γουότς και Οκτάβιο Πας εκτιμούν ότι η βρώση τους πυροδότησε το θρησκευτικό συναίσθημα στους πρώτους ανθρώπους, ενώ ο γκουρού της ψυχεδέλειας Τέρενς Μακ Κένα υποστηρίζει ότι τέτοιες εμπειρίες επηρέασαν αποφασιστικά την ίδια την ανθρώπινη εξέλιξη (γιατί όχι; το ίδιο συνέβη στην ιατρική χάρη στην πενικιλίνη, που είναι βεβαίως επίσης μύκητας!). Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 οι Τίμοθι Λίρι και Ρίτσαρντ Άλμπερτ έκαναν αρκετά πειράματα στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στις ΗΠΑ πάνω στις ιδιότητες των μαγικών μανιταριών και τις πιθανές θεραπευτικές εφαρμογές τους, προτού πέσει το κυβερνητικό «φερμπότεν» σε όποιες έρευνες σχετίζονταν με ψυχοτρόπες ουσίες. Επόμενο, βεβαίως, ήταν οι αμανίτες να καταλάβουν περίοπτη θέση στην ψυχεδελική κουλτούρα των 60s – με αποκορύφωμα το κομμάτι-ύμνο «White Rabbit» των Jefferson Airplane, αλλά και στην trance μουσική σκηνή των 90s. Όσοι, εξάλλου, είδατε το «Avatar», θα προσέξατε ότι στις ζούγκλες του παραμυθένιου πλανήτη Πανδώρα φύονται κάτι πελώρια μανιτάρια που φέρνουν πολύ προς ψυχεδελικά... Λέτε σ’ αυτά να οφείλεται η προηγμένη οικολογική συνείδηση των κατοίκων του; 

«Φάε χόρτα όσα θες, μανιτάρια όσα ξέρεις»!

Στα βρώσιμα μανιτάρια συναντάμε από τα κοινά λευκά και τα πλεβρότους μέχρι τις ακριβοθώρητες τρούφες, που φτάνουν έως και τα 25.000 ευρώ το κιλό! Είναι τίγκα σε πρωτεΐνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα και φυτικές ίνες και τα μαγειρεύεις με χίλιους δυο τρόπους. Οι Έλληνες δεν είμαστε φανατικοί του σπορ, ενώ σπανίζουν και οι σχετικές μελέτες. Ξεχωρίζει ο «Οδηγός μανιταροσυλλέκτη» του Γιώργου Κωνσταντινίδη (εκδ. Ζαρζώνη, 2004). Με εξαίρεση τη βόρεια και την κεντρική Ελλάδα, αλλού οι ντόπιοι είναι συνήθως πολύ επιφυλακτικοί απέναντι στα άγρια μανιτάρια. Ίσως επειδή λείπει η σχετική παιδεία (που σε μαθαίνει και πώς να αποφεύγεις τα δηλητηριώδη), ίσως πάλι επειδή η πρώιμη Εκκλησία τα δαιμονοποίησε, ταυτίζοντας τα –όχι άδικα– με τις παγανιστικές λατρείες. Θυμάμαι, χαρακτηριστικά, μια γειτόνισσα μου αγρότισσα που, έχοντας φάει, μικρή, κατά λάθος «ζουρλομανίταρα», δεν άγγιζε πια μανιτάρι ούτε από κονσέρβα! Ωστόσο, τα Γρεβενά, πρωτεύουσα ενός από τους πιο παραγωγικούς νομούς της χώρας, έχουν ανακηρυχθεί επίσημα από το 2007 «πόλη του μανιταριού». Κάνουν διάφορες εκδηλώσεις, τα mushroom Τ-shirts και tattoos είναι must, υπάρχει μέχρι και μουσείο, ενώ κάθε χρόνο στα τέλη Αυγούστου ο δήμος διοργανώνει την πανελλήνια γιορτή μανιταριού (του φαγώσιμου, εννοείται) συνοδεία τοπικών παραδοσιακών σκοπών – μην περιμένετε τίποτα «μπλιμπλίκια» με τους Infected Mushroom στις κονσόλες!
Τι λέτε, πάμε Πίνδο αντί για Πάρο αυτόν τον Αύγουστο;

                                                                                            
«Τα μονοπάτια των μανιταριών.»

 

«Το κυνήγι των μανιταριών... Μακάρι να μπορούσα να σου εξηγήσω... Απλώς πηγαίνεις στο δάσος και γνωρίζεις ενστικτωδώς αν οι συνθήκες είναι οι κατάλληλες για συλλογή. Το νιώθεις. Αισθάνεσαι μιαν αλλόκοτη συγκίνηση. Απλώς, ξέρεις ότι είναι κάπου εκεί...» Η παραπάνω μαρτυρία μανιταροσυλλέκτη, που καταγράφει ο συγγραφέας Κόλιν Θέμπρον από τα ταξίδια του στη Ρωσία (1983), απεικονίζει θαυμάσια τη διάθεση και το κλίμα που χαρακτηρίζουν μια τέτοια εξόρμηση.
«Το μανιτάρι είναι η αφορμή ώστε να έρθεις σε επαφή με τη φύση και να ξεφύγεις από την καθημερινότητα... Δεν είναι απλώς νόστιμο ως φαγητό. Για μας, που χρόνια το αναζητούμε στα δάση, είναι και τρόπος ζωής» λέει αντίστοιχα ο Ν. Π. μέλος του Συλλόγου Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας, ενός από τους έξι σχετικούς συλλόγους που λειτουργούν στη χώρα.

 Ψαξε, ψάξε θα με βρεις...

Είναι, πράγματι, σαν να σε προκαλούν να τα ψάξεις, να τα αναζητήσεις και, έχοντας το συνήθειο να φυτρώνουν σε πολλά διαφορετικά μέρη (ξέφωτα, λόχμες, ρίζες δέντρων κ.λπ.), τα μανιτάρια σε μυούν στη μαγεία του δάσους και της φύσης.
Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικούς μανιταρότοπους από τον Έβρο ώς την Κρήτη, οι δημοφιλέστεροι όμως βρίσκονται στη βορειοδυτική Μακεδονία και στη βόρεια Θράκη, λόγω των υψηλών βροχοπτώσεων, της έκτασης και της ποικιλίας των εκεί δασών. Το δάσος Φρακτού Δράμας με τη μοναδική ερυθρελάτη, ο Λιβαδίτης Ξάνθης (το μόνο δάσος σημύδας στον τόπο μας), τα δάση οξιάς και δρυός στο Πάικο του Κιλκίς, ο Όλυμπος (ιδιαίτερα στα σύνορα νομών Λάρισας - Πιερίας), τα δάση οξιάς και δρυός στο όρος Βίτσι, οι ορεινοί όγκοι της Πίνδου γύρω από τα Γρεβενά (που θεωρούνται η «μητρόπολη» του μανιταριού), καθώς και η Οίτη συγκαταλέγονται στους κορυφαίους ελληνικούς μανιταρότοπους. Άλλοι ονομαστοί προορισμοί είναι η περιοχή του Σκλήθρου στη Λάρισα (όπου έχουν, επίσης, καθιερώσει ετήσια γιορτή μανιταριού, όπως και στα Γρεβενά), ο Γράμμος, ο Ταΰγετος, το Πήλιο, η Πάρνηθα, το δάσος Νυμφαίο στην Κομοτηνή, η διαδρομή του ποταμού Μύρσωνα στην Ικαρία και, βέβαια, αυτός που θα ανακαλύψεις εσύ...
Έχε, μόνο, πάντα κατά νου το παλιό γνωμικό «φάε χόρτα όσα θες, μανιτάρια όσα ξέρεις»!
 

Μου σερβίρετε μια τρούφα, παρακαλώ;

Η σύνθεση της τρούφας είναι κυρίως νερό και μεταλλικά στοιχεία που απορρόφησε από το έδαφος μέσω του δέντρου με το οποίο βρίσκεται σε συμβίωση. Τα χαρακτηριστικά της όπως χρώμα, γεύση και άρωμα καθορίζονται από το είδος του δέντρου αυτού.

Για παράδειγμα, οι τρούφες που βρίσκονται κοντά σε βελανιδιές έχουν πιο έντονο άρωμα, ενώ αυτές που βρίσκονται κοντά σε τίλιο έχουν πιο ανοιχτό χρώμα και πιο γλυκό άρωμα. Το σχήμα εξαρτάται από το είδος του εδάφους που τις βρίσκουμε. Σε αφράτα εδάφη, η τρούφα είναι λεία, ενώ σε συμπαγή εδάφη έχει προεξοχές λόγω της προσπάθειας που κάνει να βρει χώρο για να αναπτυχθεί.

Η τρούφα δεν είναι ένα προϊόν το οποίο τρώγεται κατά μεγάλες ποσότητες, δηλαδή δεν παίρνουμε ένα κιλό τρούφα, το τηγανίζουμε και το τρώμε. Την χρησιμοποιούμε περισσότερο σαν μπαχαρικό, δηλαδή η μερίδα για κάποιον άνθρωπο είναι γύρω στα 10-15 γραμμάρια, οπότε μόνο στο μυαλό μας φαίνεται ότι είναι ακριβό. Η πιο ακριβή τρούφα αυτή την στιγμή είναι η άσπρη χειμωνιάτικη, η μαγκνάτουμ, η οποία είχε φτάσει πέρυσι μέχρι 6-7 χιλιάδες ευρώ το κιλό.

«Δεν υπάρχει κανένας γενικός κανόνας για το πώς ξεχωρίζουμε τα δηλητηριώδη από τα βρώσιμα μανιτάρια», Αυτό που χρειάζεται είναι η γνώση ενός έμπειρου ματιού. Το σύνθημά είναι «Αγαπάμε τα μανιτάρια, αλλά περισσότερο τη ζωή», «Δεν τρώμε ποτέ ένα μανιτάρι αν δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι είναι φαγώσιμο».

Λαϊκές παροιμίες
 

Το ιερό μανιτάρι τών παραμυθένιων ανθρώπων είναι το λευκό κ κόκκινο μανιτάρι amanita muscaria. Αυτά τα μανιτάρια σήμερα συνήθως εμφανίζονται σε βιβλία παραμυθιών κ συνδέονται συνήθως με την μαγεία, τις νεραΐδες και τα ξωτικά. Αυτό γίνεται επειδή περιέχουν ισχυρές παραισθησιογόνες ενώσεις και χρησιμοποιήθηκαν από τους αρχαιους λαούς για την διορατικότητα και την υπερβατική εμπειρία.
Τα περισσότερα από τα στοιχειά του σύγχρονου εορτασμού των Χριστουγέννων όπως ο Άγιος Βασίλης, τα χριστουγεννιάτικα δέντρα, οι τάρανδοι και τα δώρα υπάρχουν στις παραδόσεις που περιβάλλουν την συγκομιδή και την κατανάλωση αυτών των ιερών μανιταριών. Ο  Σαμάνος θα φέρει τα μανιτάρια σε ένα σάκο σαν δώρο όπως ο Άγιος Βασίλης. Στα βόρεια κλίματα που υπάρχει πάρα πολύ χιόνι γύρω από τα σπίτια, κατεβαίνουν από την οροφή η την καμινάδα.
Οι τάρανδοι χρησιμοποιήθηκαν για να τραβήξουν τα έλκηθρα από το υπερβολικό χιόνι, μεταφέροντας τα amanita muscaria.
Αν κ η σύγχρονη εικόνα του Άγιου Βασίλη δημιουργήθηκε εν μέρει από το διαφημιστικό τμήμα της coca cola η αλήθεια είναι πως η ενδυμασία του μοιάζει αρκετά με το μανιτάρι..(λευκό-κόκκινο)
Επίσης μια από τις παρενέργειες διατροφής τέτοιου είδους μανιταριών είναι ότι το δέρμα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου γίνονται ερυθρά κ λαμπερά. Αυτός είναι ο λόγος που ο Άγιος Βασίλης εμφανίζεται πάντα με λαμπερά κόκκινα μάγουλα και  μυτη. Επίσης ακόμα και το "χο χο χο"είναι αποτέλεσμα της ευφορίας που έχει επιδοθεί στο μαγικό μανιτάρι!!!!!!!

Αποφεύγοντας τους θανατηφόρους Αμανίτες:

Το πιο επικίνδυνο μανιτάρι που ευδοκιμεί στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή και ευθύνεται για το 90 % των θανάτων που προέρχονται από βρώση μανιτάριών είναι ο Φαλλοειδής Αμανίτης κύρια χαρακτηριστικά του οποίου είναι όπως εξηγεί ο Γ. Κωνσταντινίδης από τους πλέον ειδικούς στο Ελλάδα στο χώρο των μανιταριών. Α) λευκά ελάσματα στο κάτω μέρος της ομπρέλας, Β) δαχτυλίδι (στο πάνω μέρος του ποδιού κρέμεται συνήθως μια μεμβράνη σαν φουστίτσα, Γ) θήκη, το κάτω μέρος του ποδιού βρίσκεται σε μια κυπελλόμορφη μεμβρανώδης θήκη.

Τι είναι τα Μανιτάρια;

Τα μανιτάρια διακρίνονται στα τοξικά και στα μη τοξικά. Τα τοξικά προκαλούν παρενέργειες με την κατανάλωσή τους, που μπορούν να φτάσουν μέχρι και το θάνατο. Τα μη τοξικά χωρίζονται σε αυτά που τρώγονται (εδώδιμα) και σε αυτά που δεν είναι εύγευστα και δεν έχουν γαστρονομικό ενδιαφέρον.

Πρέπει όμως να πούμε ότι ακόμη και τα εδώδιμα, πιθανόν να προκαλέσουν παρενέργειες αν δεν μαζευτούν όπως πρέπει, ή αν δεν μαγειρευτούν σωστά. Ακόμη, δεν πρέπει να καταναλώνονται σε μεγάλες ποσότητες γιατί προκαλούν δυσπεψία, αφού περιέχουν υψηλό ποσοστό μυκοχιτίνης που είναι δύσπεπτη. Γενικά όμως, τα μανιτάρια είναι νόστιμη και υγιεινή τροφή αφού:
Έχουν λίγες θερμίδες.
Περιέχουν πολλά λευκώματα και ινώδεις ουσίες, μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία, βιταμίνες και ένζυμα.
Είναι φτωχά σε υδατάνθρακες και λίπη.
Είναι νόστιμα αφού περιέχουν αρωματικές και γευστικές ουσίες.
Όση μικρή ποσότητα και να φάμε, αισθανόμαστε χορτάτοι.

Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν 150 περίπου είδη εδώδιμων μανιταριών. Τα μανιτάρια τρώγονται όμως και από τα ζώα. Είναι αγαπημένη τροφή για χελώνες, κατσίκια, γυμνοσάλιαγκες, λαγούς, ασβούς, ζαρκάδια. Ακόμη, τρώγονται και από ποντίκια, πρόβατα, αγελάδες άλογα, αγριογούρουνα, αλλά και αρκούδες και σκυλιά, όταν δεν υπάρχει άλλη τροφή.

Τα άγρια, αυτοφυή μανιτάρια θεωρούνται ιδανική τροφή. Πέρα από την εξαιρετική γεύση και το μοναδικό άρωμά τους, έχουν το πλεονέκτημα να είναι απαλλαγμένα από χημικά λιπάσματα, ορμόνες, φυτοφάρμακα. Αν και τα κριτήρια που αφορούν στη γεύση είναι υποκειμενικά, οι περισσότερες απόψεις συγκλίνουν στην εκτίμηση των εξαιρετικών ειδών.

Tα εδώδιμα μανιτάρια συχνά συγκαταλέγονται στα φρούτα και λαχανικά. Στην πραγματικότητα όμως...επειδή πρόκειται για μύκητες, θα μπορούσαν να αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα τροφίμων με εξαιρετικές διατροφικές ιδιότητες. Τα μανιτάρια έχουν λίγες θερμίδες, δεν περιέχουν καθόλου χοληστερόλη και σχεδόν καθόλου άλλα λίπη και νάτριο. Παράλληλα είναι μεταξύ των σπάνιων τροφίμων που περιέχουν μερικά βασικά μεταλλικά ιχνοστοιχεία και συμπλέγματα βιταμινών τύπου Β.

Επιπρόσθετα τα μανιτάρια περιέχουν ουσίες που μπορεί να αποδειχθούν ιδιαίτερα χρήσιμες στη θεραπεία και πρόληψη σοβαρών ασθενειών.
Από την αρχαιότητα σε πολλούς πολιτισμούς, τα μανιτάρια είτε ως φαγητό, φάρμακο ή ελιξίριο, θεωρούνταν σημαντικά και χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση παθήσεων.
Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες, έδειξαν ότι πράγματι τα μανιτάρια ή ουσίες που εξάγονται από αυτά, έχουν αξιόλογες ιδιότητες που πιθανόν να συμβάλλουν στην καταπολέμηση μερικών μορφών καρκίνου, ενισχύουν το σύστημα άμυνας του οργανισμού και μειώνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία νόσο της καρδιάς. Σίγουρα υπάρχουν πολλά ακόμη που θα μάθουμε για τα μανιτάρια. Περιμένοντας όμως μπορούμε να απολαμβάνουμε τα εκλεκτά αυτά δώρα της φύσης όχι μόνο για τις ξεχωριστές γεύσεις που μας προσφέρουν αλλά και για την ισχυρή διατροφική τους αξία.

Πηγές

- Forum Νεράιδων και ξωτικών

- Εφημερίδα Έθνος (Μάιος 2010)

- Εφημερίδα Χρόνος (Μάρτιος 2010)

- Περιοδικό «υποβρύχιο» (τεύχος 51)

- Wikipedia

- Μανιτάρια - οδηγός τσέπης, Γ. Κωνσταντινίδης,2010 

Χρήσιμες πληροφορίες

1)Μανιταρογνωστικός Σύλλογος Ξάνθης

Τσίπουρο..

Τσίπουρο... "ο φτωχός αδελφός", ο αγαπημένος!

ΓΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΡΩΜΑ ΠΟΥ ΚΡΑΤΟΥΝ ΑΙΩΝΕΣ

Ένα παραδοσιακό ποτό της Ελληνικής υπαίθρου. Για αιώνες, αποτελούσε το δευτερεύον προϊόν της αμπελοκαλλιέργειας και της οικιακής παραγωγής κρασιού, που ήταν διαδεδομένη σε όλη την επικράτεια.

Είναι αυτό που θα λέγαμε ο ‘’φτωχός αδελφός του κρασιού’’ καιήταν πάντα συνυφασμένο με την ζωή του μέσου Έλληνα.
aristofanis.blogspot.gr
Στην πορεία του μέσα στο χρόνο, συντροφεύει τον άνθρωπο της υπαίθρου στις καθημερινές του στιγμές. Πρωταγωνιστεί στις στιγμές της παρέας γύρω από το τραπέζι των μεζέδων . Συνοδεύει τις μικρές και μεγάλες χαρές αλλά και τις λύπες. Γίνεται σήμα κατατεθέν της φιλοξενίας και της πιο χαρακτηριστικής Ελληνικής της έκφρασης, του κεράσματος.

Η πρώτη αναφορά σε απόσταγμα στέμφυλων γίνεται στην... Αρχαία Ελλάδα κατά τη διάρκεια των Ελληνιστικών χρονών, όπου γίνεται λόγος για ένα ποτό, το «τρίμμα» το οποίο παρασκευαζόταν από το βράσιμο ( απόσταξη) φλοιών σταφυλιού.

Βέβαια, η αμπελοκαλλιέργεια στην περιοχή των Μετεώρων μαρτυρείται από τη Νεολιθική Εποχή. Αρχαιολογικές ανασκαφές, στο προϊστορικό σπήλαιο της Θεόπετρας, έφεραν στο φως, ανάμεσα στα άλλα, κουκούτσια σταφυλιού.

Ως τον 15ο αιώνα η τέχνη της απόσταξης του τσίπουρου ταξιδεύει και στις γύρω περιοχές. Στην Ήπειρο, τη Μακεδονία, την υπόλοιπη Θεσσαλία, αλλά και στην Κρήτη καθώς και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας.

Για πολλούς αιώνες το τσίπουρο παραγόταν ερασιτεχνικά από τους χωρικούς, ως ένα μέσο αξιοποίησης των στέμφυλων, τα οποία διαφορετικά θα απορρίπτονταν.

 

Η κατανάλωσή του γινόταν κυρίως από τα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα.

Βλέπετε ο ‘’φτωχός αδελφός του κρασιού’’ ταίριαζε περισσότερο στους ‘’φτωχούς συγγενείς’’ της ελληνικής κοινωνίας.

Η παραγωγή του γίνονταν σε μικρούς χάλκινους άμβυκες, παλαιάς τεχνολογίας, σχεδόν ανεξέλεγκτα και κάτω από υποτυπώδεις συνθήκες υγιεινής.

Επιτρεπόταν μικρή εμπορία μέσα στο νομό παραγωγής του και στους όμορους νομούς, πάντα σε χύμα μορφή, αφού κάθε είδους τυποποίηση ήταν απαγορευμένη.


Ο λόγος; Ό νομοθέτης της εποχής ήθελε να ενισχύσει το εισόδημα των αγροτών και των κατοίκων των παραμεθόριων περιοχών , ώστε να παραμείνουν στις εστίες τους.

Το 1883, το επίσημο Ελληνικό κράτος θεσπίζει τον πρώτο νόμο....
για την φορολόγηση της αλκοόλης και το 1896 δίνονται οι πρώτες επίσημες άδειες για την παραγωγή αποστάγματος στέμφυλων.

Το 1989, με την αντίστοιχη θέσπιση της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα αποστάγματα (Ν. 1802/1988 και Καν. 1576/1989), επιτρέπεται η παραγωγή και εμφιάλωση τσίπουρου από επίσημες αποσταγματοποιίες.

Η παραπάνω νομοθετική μετατροπή σήμανε και την τεράστια στροφή στην ποιοτική εξέλιξη του τσίπουρου. Συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη «αποστακτικής» κουλτούρας και στην άνθιση της βιομηχανικής παραγωγής του.

Όλα τα παραπάνω άλλαξαν θεαματικά το προφίλ του ποτού, το οποίο σήμερα θεωρείται ισάξιο των υπόλοιπων διεθνών αποσταγμάτων

Με την τελευταία δε αναθεώρηση του κανονισμού για τα αλκοολούχα στην Ε.Ε. το τσίπουρο κατοχυρώθηκε σαν προϊόν αποκλειστικά Ελληνικό.

Βλέπετε το τσίπουρο μοιάζει με τη χώρα που το γέννησε…γι’ αυτό ξέρει να αντέχει στο χρόνο …να αλλάζει …να προσαρμόζεται…χωρίς όμως να χάνει ποτέ τον καθαρό, αυθεντικό του χαρακτήρα…

ΤΣΙΠΟΥΡΟ ΜΕ Η ΧΩΡΙΣ…?

Το τσίπουρο, ανάλογα με το αν θα αρωματισθεί με ανηθόλη η όχι διακρίνεται σε:

α)τσίπουρο με γλυκάνισο και β)τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο.

Το τσίπουρο με γλυκάνισο παράγεται με τη απόσταξη στέμφυλων παρουσία μάραθου και ,πιο σπάνια, γλυκάνισου. Ο μάραθος και o γλυκάνισος είναι αρωματικά φυτά που έχουν σαν κύρια αρωματική ένωση την ανηθόλη. Η ανηθόλη με τη χαρακτηριστική οσμή και γεύση, διαλύεται στην αλκοόλη και είναι αδιάλυτη στο νερό. Έτσι παρατηρούμε ότι, όταν προσθέτουμε νερό στο τσίπουρο με γλυκάνισο, αυτό γαλακτώνει. Το τσίπουρο με γλυκάνισο πίνονταν παραδοσιακά κυρίως σε κάποιες περιοχές της Β. Ελλάδας.

Στο τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο τα στέμφυλα αποστάζονται χωρίς την πρόσθεση μάραθου η γλυκάνισου στον αποστακτήρα. Έτσι τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά παραπέμπουν στο σταφύλι και το τσίπουρο παραμένει διαυγές με την πρόσθεση νερού σ’ αυτό. Σήμερα, το μερίδιο του τσίπουρου χωρίς γλυκάνισο, σε σχέση με εκείνο του τσίπουρου με γλυκάνισο, είναι μεγαλύτερο στην αγορά και η κατανάλωσή του γίνεται σε όλη την Ελλάδα.
Άλλες κατηγορίες τσίπουρου, αλλά με πολύ μικρή παρουσία στην αγορά, είναι αυτή του τσίπουρου που έχει αρωματισθεί με κρόκο και αυτή του τσίπουρου που έχει παλαιωθεί σε δρύινα βαρέλια.
Ένα είναι το σίγουρο.Με ή χωρίς αρωματικά, το τσίπουρο είναι πάντα απολαυστικό.

ΜΕ ΑΡΙΣΤΑ ΤΟ ΔΕΚΑ…

Για την παραγωγή ενός τσίπουρου υψηλής ποιότητας , ενός τσίπουρου που αξίζει το άριστα δέκα, πρέπει να συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις:

α)Να διαθέτει ο αποσταγματοποιός ποιοτικά στέμφυλα τα οποία προφανώς προκύπτουν από καλής ποιότητας σταφύλια. να μην είναι ψεκασμένα με φυτοφάρμακα, να μην περιέχουν στο μέτρο του δυνατού κοτσάνια, κουκούτσια, φύλλα και λοιπά ξένα σώματα Και βέβαια να είναι ώριμα, αλλά όχι σάπια.

β)Η ζύμωση των στέμφυλων να πραγματοποιηθεί χωρίς προβλήματα σε χαμηλές θερμοκρασίες, ούτως ώστε να παραμείνουν σε αυτά μόνο οι επιθυμητές ενώσεις.

γ)Αυτές οι ενώσεις, που παραμένουν στα στέμφυλα μετά την αλκοολική τους ζύμωση, θα μετουσιωθούν σε πολύτιμες σταγόνες αποστάγματος, από τα έμπειρα χέρια του αποσταγματοποιού σε ένα σύγχρονο αποστακτήριο. 

Εάν συμβούν τα παραπάνω τότε το τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο θα είναι σίγουρα ποιοτικό και θα διαθέτει συνήθως ανθώδη, φρουτώδη ή φυτικό χαρακτήρα .


Αντίστοιχα, σε ένα ποιοτικό τσίπουρο με γλυκάνισο, επικρατεί έντονα η βοτανικότητα του γλυκάνισου, χωρίς να είναι εύκολο να διακρίνουμε άλλα αρωματικά χαρακτηριστικά.

Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι το τσίπουρο, που εμφανίζει άσχημες μυρωδιές, όπως μούχλα, σάπιο χόρτο, σκουριά, τάγισμα, διαλυτικό κ.λ.π, σημαίνει ότι έχει περάσει στο απόσταγμα, μεγάλο ποσοστό κεφαλών (ακεταλδεύδη και μεθανόλη) η ουρών (ανώτερες αλκοόλες, εστέρες, λιπαρά οξέα κλπ). Γεγονός, που πιθανά το καθιστά επικίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία.

Για την αξιολόγηση του τσίπουρου είναι σκόπιμο να χρησιμοποιήσουμε ποτήρι σε σχήμα τουλίπας και η θερμοκρασία του τσίπουρου να είναι περίπου 12οC.

Δοκιμάζουμε πρώτα τα τσίπουρα με χαμηλό αλκοολικό βαθμο και μετά αυτά με τον μεγαλύτερο. Προηγούνται στη δοκιμή τα τσιπουρα χωρίς γλυκάνισο.

Στη συνέχεια ακολουθούν τα παλαιωμένα σε δρύινα βαρέλια και κλείνουμε την αξιολόγηση με τα αρωματισμένα.

Αυτά ήταν τα μικρά μυστικά ενός conneseur στο τσίπουρο!  

ΜΟΝΟ ΤΟΥ Ή ΜΕ ΜΕΖΕ…ΠΑΝΤΑ ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΟ…


Για να απολαύσουμε καλύτερα τα αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά του τσίπουρου χωρίς γλυκάνισο, το καταναλώνουμε δροσερό, στη θερμοκρασια10-12 οC περίπου και χωρίς την προσθήκη νερού η πάγου.
Στο τσίπουρο με γλυκάνισο εάν επιλέξουμε να προσθέσουμε πάγο είναι προτιμότερο να προσθέσουμε πρώτα λίγο δροσερό νερό και μετά να ακολουθήσει ο πάγος για να μην δημιουργηθούν κρύσταλλοι ανηθόλης στο ποτήρι.

Το τσίπουρο δεν επιβάλλει dress code ούτε περιορισμούς στους κώδικες συμπεριφοράς του.

Κάνοντας μια βόλτα στα ορεινά, το απολαμβάνουμε με μεζέδες όπως: Μανιτάρια, βολβούς, άγρια χόρτα του βουνού, λαχανικά στη σχάρα ή τουρσί, σαλιγκάρια κλπ.
Ακόμη ταιριάζει θαυμάσια με πικάντικα ώριμα τυριά και κρέατα μαγειρεμένα μεπικάντικες συνταγές.
Βόλτα στην παραλία; Κάνει παρέα με όλα τα θαλασσινά, οστρακοειδή και μικρά ψάρια.

Για αυτους που προτιμούν το παλαιωμένο τσίπουρο, τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά αναδεικνύονται πιο έντονα, σε θερμοκρασία 17oC περίπου. Απολαμβάνεται με τη συνοδεία ξηρών καρπών, αποξηραμένων φρούτων, κουβερτούρας σοκολάτας.

Με ή χωρίς αρωματικά, με  ή χωρίς μεζέ, τελικά το τσίπουρο είναι ποτό της παρέας. Το τσίπουρο το μοιράζεσαι… αλλά μοιράζεσαι και τα πιάτα που μπαίνουν στη μέση.
Μοιράζεσαι τις φωνές και τα γέλια που το συνοδεύουν.

Μετο τσίπουρο τσιμπάμε, δεν χορταίνουμε…


Ερεθίζουμε τον ουρανίσκο μας, ώστε να απολαύσει ακόμη ένα τσιπουράκι…

Σήμερα το τσίπουρο κατακτά όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους , που επιστρέφουν ξανά σε σταθερές Ελληνικές αξίες … σε σταθερές Ελληνικές γεύσεις…

Που επιστρέφουν και ανακαλύπτουν ξανά τον καθαρό, αυθεντικό χαρακτήρα του τσίπουρου …κάποιες φορές, ίσως αλλάζει ο τρόπος που το απολαμβάνουν…δεν αλλάζει όμως ποτέ η γνήσια, δυνατή συγκίνηση που μπορεί να σου προσφέρει… 

http://sigatakastana.blogspot.com/2012/02/1-2.html

Λάχανο

Λάχανο που συνοδεύει το Καυτό Ρύζι και τις φίλες του

Τα υλικά:αλεπου του ολυμπου
*Λάχανο φρέσκο από τον κήπο, κομμένο σε μέτρια κομμάτια, όπως στην εικόνα.
* Ένα ματσάκι φρέσκα κρεμμύδια, άνηθο, μαϊντανό.
* Καγιέν, Κουρκουμίνη, ή κάρυ.
* Καλό βιολογικό λάδι.
* Ρύζι αναποφλοίωτο καστανό, λιναρόσπορο σπασμένο, ή ολόκληρο, σπόροι άλφα-άλφα, κινόα, αμάρανθος. Μπορείτε εναλλακτικά να βάλετε, τραχανά ή πλιγούρι και όποιο άλλο δημητριακό θέλετε να συνοδεύει το ρύζι, είναι όμως απαραίτητος ο λιναρόσπορος και το ρύζι σαν βάση.
* Λεμόνια χυμός
* πιπέρι, HEMP
* λίγοι ξηροί καρποί, κουκουνάρια και σταφίδα προαιρετικά.

  

  

Ξεκινάμε να μαγειρεύουμε: Σε μια βαθιά κατσαρόλα βάζουμε τα κρεμμύδια και το λάχανο, κομμένα όπως στην εικόνα με το λάδι να τσιγαριστούν, σε δυνατή φωτιά, ανακατεύοντας συνεχώς. Δες τις εικόνες. Αφού μαλακώσει το λάχανο προσθέτεις ΖΕΣΤΟ νερό, να μην σταματήσει ο βρασμός, το κάρυ, την κουρκουμίνη, τον άνηθο, τον μαϊντανό ψιλοκομμένα και το ρύζι παρέα με τις φίλες του. Χαμηλώνεις την φωτιά και αφήνεις το φαγητό να βράσει, να ανακατευτούν τα υλικά του.

Προσοχή ο λιναρόσπορος κολλάει στον...

πάτο της κατσαρόλας, σε καμία περίπτωση μην έχεις μεγάλη θερμοκρασία, μην βιάζεσαι, όλα τα φαγητά θέλουν τον χρόνο τους και ανακάτευε το κάπου κάπου.

  

   

  

Επιτέλους θα φάμε: Ο χρόνος που περίμενες για να απολαύσεις ένα πιάτο Καυτής Δύναμης έφτασε. Το λάχανο με την παρέα του, είναι ένα χυλωμένο πιάτο, που όμως μπορεί να γίνει και σούπα, αν προσθέσεις στο βράσιμο περισσότερο νερό. Προσθέτεις το λεμόνι προσεκτικά στυμμένο, μέσα στην κατσαρόλα, αν καταναλώσεις όλο το φαγητό αυθημερόν, ή στο πιάτο αν πρόκειται να κρατήσεις και για αύριο. Βάλε στο πιάτο ή στην πιατέλα, πιπέρι το HEMP τους ξηρούς καρπούς και λίγο άνηθο ψιλοκομμένο.  Συνόδεψε το με λίγο τυρί ή γιαούρτι κατσικίσιο για έξτρα απόλαυση.

*Μπορείς να προσθέσεις και ντομάτα αν αφαιρέσεις το λεμόνι.
*Να προσθέσεις φακές αντί για ρύζι ή οποιοδήποτε όσπριο προτιμάς, γίνεται υπέροχο με ρεβίθια, και φασόλια γίγαντες.
*Να προσθέσεις σπανάκι και πράσο με λιγότερο κρεμμύδι και το προσθέτεις αφού το λάχανο βράσει 10 λεπτά.
*Επίσης το λάχανο εκτός από ωμή σαλάτα, φτιάχνεται και απλά βραστό σε λίγο νερό και σερβίρεται με λεμόνι και λάδι, για να μην μυρίζει η κουζίνα, βάλε στην κατσαρόλα και ένα ματσάκι σέλινο δεμένο.

Να προσθέσεις … άσε την φαντασία σου και (Των φρονίμων τα παιδιά ΠΡΙΝ πεινάσουν… ΞΕΡΟΥΝ) ανακάτεψε τα υλικά που σου αρέσουν, αλλά να θυμάσαι, το λάχανο είναι “βαρύ” δεν ταιριάζει με όλα τα λαχανικά, ούτε με όλα τα δημητριακά, είπαμε είναι “ο πρωταγωνιστής” σε μια συνταγή και δύσκολα παραδίδει τον τίτλο του, ούτε και όλοι ταιριάζουν με τα “χούγια του”. Από την εμπειρία μου το λάχανο ταιριάζει με τα λαχανικά που ήδη ανέφερα, αλλά περί ορέξεως !!!

  

Ας μάθουμε περισσότερα γι’ αυτόν τον καπριτσιόζο –όπως κάθε σταρ- πρωταγωνιστή, το Λάχανο: Το λάχανο αναπτύσσεται κανονικά σε θερμοκρασίες από 15-18 βαθμούς. Το φυτό αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ μία ποικιλία αντέχει και μέχρι τους –10 βαθμούς. Το λάχανο είναι από τα κυριότερα λαχανικά και καλλιεργείται σε όλες τις Εύκρατες περιοχές. Τρώγεται είτε ωμό σε σαλάτες, είτε μαγειρεμένο. Η γνωστή λαχανοσαλάτα έχει προέλευση την Ολλανδία. Η λαχανόσουπα είναι ευρέως διαδεδομένη σε πολλές χώρες, οι λαχανοντολμάδες είναι παραδοσιακό Ελληνικό πιάτο και μία λαχανόσουπα με μανιτάρια τρώγεται παραδοσιακά στη Πολωνία την παραμονή της πρωτοχρονιάς και την Ανάσταση.

Το λάχανο περιέχει πολλά ωφέλιμα θρεπτικά συστατικά και ελάχιστες θερμίδες. Τα 100g παρέχουν μόλις 25kcal. Περιέχει πολλά χρήσιμα φυτοχημικά συστατικά, όπως τα θειοκυανικά, η ινδολ-3-καρμπινόλη, η λουτεΐνη, η ζεαξανθίνη, το σουλφοραφάνη και τα ισοκυανικά. Αυτές οι ουσίες είναι  ισχυρά αντιοξειδωτικά και σε διάφορες έρευνες αναφέρεται ότι μπορεί να συμβάλλουν θετικά στην μείωση της LDL (κακής χοληστερόλης). Επίσης διερευνάται πιθανός προστατευτικός ρόλος έναντι ορισμένων μορφών καρκίνου (καρκίνος του εντέρου και καρκίνος του προστάτη

Το φρέσκο λάχανο περιέχει πολλές βιταμίνες. Είναι πολύ καλή πηγή της βιταμίνης C, που είναι ένα φυσικό αντιοξειδωτικό. Το λάχανο παρέχει περίπου το 61% της ΣΗΠ , δηλαδή περισσότερο από τα πορτοκάλια. Η τακτική κατανάλωση τροφίμων, πλουσίων σε βιταμίνη C, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού μέσω δέσμευσης των επιβλαβών ελευθέρων ριζών,  που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στα κύτταρα. Περιέχει επίσης πολλές απαραίτητες βιταμίνες του συμπλέγματος B, όπως παντοθενικό οξύ (βιτ Β5), πυριδοξίνη (βιτ Β6), και θειαμίνη (βιτ Β1).

Οι βιταμίνες αυτές ονομάζονται απαραίτητες, γιατί ο οργανισμός μας δεν μπορεί να τις συνθέσει και πρέπει να τις προσλάβει από την διατροφή. Το φρέσκο λάχανο είναι επίσης πολύ καλή πηγή βιταμίνης Κ . Παρέχει περίπου το 63% της ΣΗΠ. Η βιταμίνη Κ πιθανόν να παίζει σημαντικό ρόλο στο μεταβολισμό των οστών συμβάλλοντας θετικά στον σχηματισμό της αστικής μάζας. Επιπλέον διερευνάται η συμβολή της στην θεραπεία εκφυλιστικών νοσημάτων (μελετάται η βοήθεια που θα μπορούσε να παρέχει,  στους πάσχοντες από Alzheimer, μειώνοντας τις βλάβες των νευρόνων του εγκεφάλου

Το φρέσκο λάχανο περιέχει επίσης αρκετά μέταλλα, όπως κάλιο, μαγγάνιο, σίδηρο και μαγνήσιο. Το κάλιο είναι σημαντικό συστατικό των κυττάρων και των υγρών του σώματος και συμβάλλει στην φροντίδα της αρτηριακής πίεσης. Το μαγγάνιο, χρησιμοποιείται από τον οργανισμό σαν συμπαράγοντας του αντιοξειδωτικού ενζύμου δισμουτάση. Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

 

  

Ας διαβάσουμε τι λέει ο Κώστας Μπαζαίος στο βιβλίο του «100 βότανα 1000 θεραπείες»  Λάχανο για το άσθμα, τη βραχνάδα, τη βρογχίτιδα.  Άλλα ονόματα: Κράμβη. Επιστημονική ονομασία: Brassica oleracea: Δεν υπάρχει αρρώστια για την οποία να μη χρησιμοποιήθηκε σαν φάρ­μακο το Λάχανο από την πρακτική Ιατρική. Και μόνο όσοι υποφέρουν από το συκώτι τους πρέπει να τ’ αποφεύγουν, για το Αρσενικό που περιέχει. Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι δεν χρησιμοποιούσαν το Λάχανο σαν τροφή αλλά μόνο σαν φάρμακο γιά ένα πλήθος αρρώστιες. Έτσι ο Έλληνας γιατρός Χρύσιππος αφιέρωσε τη δουλειά του ειδικά στο Λάχανο, ο Πυθαγόρης αναφέρει τις μαλακτικές ιδιότητες των καταπλασμάτων με Λάχανο. Ο Κάτων θεωρούσε το Λάχανο αντίκαρκινικό και θεραπευτικό για πληγές, έλκη, αποστήματα και  άλλα και για την αϋπνία και τη μελαγχολία. Έλεγε μάλιστα ότι οι Ρωμαίοι έζησαν για χρόνια χωρίς γιατρούς, βασισμέ­νοι στα Λάχανα, που τα ονόμαζαν «ίο φάρμακο τον φτωχού»

Χρήσιμα μέρη: Τα φύλλα και το ζουμί τους

Πού το βρίσκουμε: Σ’ όλη την Ελλάδα, το μόνο εύκολο είναι να βρεις Λάχανα, από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάρτιο. Tους άλλους μήνες δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε γιατί δεν διατη­ρούνται φρέσκα.

Δραστικές ουσίες: βιταμίνες A. C, Φολικό οξύ, Φώοφορο, Ιώδιο, θειο, Κάλιο, Νάτριο, Μαγνήσιο, Μαγγάνιο και ίχνη Αρσενικού που τονώ­νουν το δέρμα.

Ιδιότητες – Ενδείξεις: Το Λάχανο χρησιμοποιείται σαν φάρμακο και σαν θεραπευτική τροφή ωμό, βρασμένο (ή μόνο το ζουμί του) οε πολλές αρρώ­στιες. Οι πιο γνωστές πρακτικές συνταγές είναι:

* Όποιος υποφέρει από άσθμα μπορεί να τοποθετεί στο λαιμό του φύλλα Λάχανου που έχει ζεστάνει στο φούρνο ή βουτώντας τα σε βραστό νερό (όχι βρασμένα).

* Οι ψάλτες και οι τραγου­διστές που βράχνιασαν μπορούν να διώξουν τη βραχνάδα αν φάνε βρασμένο Λάχανο (μόλις βράσει, όχι χθεσινό…) και χρη­σιμοποιήσουν ένα-δυο φύλλα του σαν κατάπλασμα στο λαιμό. Αν βγάλουμε ζουμί Λάχανου (με αποχυμωτή) και το ζεστά­νουμε μαζί με λίγο μέλι πίνουμε 6 ως 8 κουταλιές τη μέρα για τη φωνή και για να μην πονάνε οι αμυγδαλές.

* Τα Φύλλα του θεωρούνται φάρμακο για τους ρευματισμούς την ουρική αρθρίτιδα (ποδάγρα) και τις ισχιαλγίες. Ζεσταίνουμε 1-2 φύλλα στο φούρνο ή σιδερώνοντάς τα και τα δένουμε μ ένα επίδεσμο στις κλειδώσεις που πονάνε. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και μ ενα τραύμα, που έχει πύο.

* Το ζουμί του βρασμένου Λάχανου είναι φάρμακο για το βήχα, τη βρογχίτιδα.

* Το Λάχανο είναι από τα πιο δυνατά φάρμακα κατά της νευρικής διαταραχής και κατά της αϋπνίας Όσοι υποφέρουν από άγχος, όσοι πρόκειται να δώσουν εξετάσεις, όσοι πάσχουν από κατάθλιψη (μελαγχολία), οι νευρασθενικοί, όσοι πάσχουν από χρόνια κούραση θα ωφεληθούν ιδιαίτερα τρώγοντας άφθονο ωμό και βραστό Λάχανο και πίνοντας μεγάλες ποσότη­τες χυμού (που μπορούν να βγάζουν με τον αποχυμωτή).

* Στα εγκαύματα οι πρακτικοί βάζουν ωμά λαχανόφυλλα, που τ’ αλλάζουν κάθε 3-4 ώρες. Ξεπλένουν την πληγή με ζουμί από κοπανισμένα λαχανόφυλλα.

* Σαν κομπρέσα όχι μόνο θεραπεύει σοβαρές πληγές και έλκη αλλά είναι και άριστο φάρμακο για τα τσιμπήματα της μέλισ­σας, της σφήκας και της αράχνης.

* Οι διαβητικοί και όσοι υποφέρουν από αϋπνίες ή έλκος του στομαχιού ωφελούνται πολύ πίνοντας ζουμί από λαχανόφυλλα (μπορούμε να το βγάλουμε εύκολα μ έναν αποχυμωτή). Πρέπει να πίνουν από μια κουταλιά πριν το φαγητό, τρεις φορές τη μέρα.

* Για να ξεπρηστούν οι πρησμένοι αδένες χρησιμοποιούνται καταπλάσματα από λαχανόφυλλα.

* Οι γυναίκες που έχουν καθυστέρηση στην περίοδο (όχι από εγκυμοσύνη) μπορούν να πίνουν για 2-3 μέρες, από δυο ποτη­ράκια τη μέρα. ζουμί από βρασμένο Λάχανο με γλυκό κρασί (2 μέρη ζουμί με 1 μέρος κρασί).

* Όταν τρώμε άφθονο Λάχανο ωμό και βρασμένο καθαρίζει το αίμα και τα νεφρά μας. ,

* Αν φάει ένας μεθυσμένος αρκετό ωμό Λάχανο ξεμεθά.

* Αν φάει κάποιος δηλητηριώδη μανιτάρια πρέπει να πιει αρκετό λαχανόζουμο για να γλιτώσει (3 ποτήρια τη μέρα για 2-3 μέρες).

* Το ζουμί από βρασμένα Λάχανα είναι διουρητικό.

* Οι γιατροί του Σαλέρνο λένε ότι ο χυμός του Λάχανου είναι υπακτικός και οι ιστοί του υτυπτικοί. Κι ακόμη ότι όσοι το τρώνε δεν υποφέρουν από δυσκοιλιότητα .

* Παλιά βάζανε στα παιδιά που πάθαιναν ιλαρά, χλιαρά καταπλάσματα από βρασμένα λαχανόφυλλα για να τραβάνε τη φλό­γωση. Το ίδιο και σ’ όσους πάθαιναν ευλογιά, για να γίνουν ελαφρότερα τα σημάδια.

* Για μια ανοιξιάτικη αποτοξινωτική δίαιτα 7 ημερών, βράστε κάθε μέρα δυο φρέσκα φύλλα σε ένα λίτρο νερό και πιείτε το σε 4-5 δόσεις, για να καθαρίσει το αίμα.

* Ακόμη το Λάχανο χρησιμοποιείται  στις αιμορροΐδες (με επιθέ­ματα ψημένα αλειμμένα με λάδι και ζουμί).

* Στην ποδά­γρα (με ποδόλουτρα).

* Στην ψωρίαση (με καταπλασματα).

* Στη μητρίτιδα (με καταπλάσματα στα νεφρά και χαμηλά στην κοιλία).

* Σαν διουρητικό και αποτοξίνωτικό (πίνουμε το χυμό του).

* Τέλος θεωρείται άριστο αντισκορβουτικό.

Ο άνθρωπος γεννιέται υγιής κι άν αποκλείσουμε τις βλάβες από τη γέννηση η την κακή κληρονομικότητα, θα μπορούσε να παραμένει γιά πάρα πολλά χρόνια υγιής, Αν αποφεύγαμε τα περισσότερα από τα φάρμακα που κυκλοφορούν θα αποφεύγαμε και τη γέννηση των περισσοτέρων ασθενειών (!…).

…γράφουν οι Σοβιετικοί καθηγητές Φ. Ρομάσωφ και Β. Φρόλωφ οτο βιβλίο τους «Να ζούμε χωρίς φάρμακα».

http://www.terrapapers.com/?p=20499

Γιώτα Καραγιώτα